Sa Ilalim Ng Langit

Sabi ng isang makata: Walang sinuman ang ligtas sa ilalim ng langit.*
Siguro nga. Pansinin kung paano kumakalas sa katawan ang mga hininga
Sa iglap na sandali ng pagkakalingat, o kawalang ingat, o kahit
Ng mga pag-iingat na sinusuklian ng panunumbat—sinisibat, gumugulantang
Kahit sa pinakamaiingay na pagtitipon ang isang batang sinalo ng semento
Sa gitna ng mga naghuhuramentadong tradisyon ng salubong at protesta
Sa malas na hula, parang naudlot na pagkukulay nang mabakli ang krayola.
At namalas, sa kamalas-malasan, ng laksa-laksang inakit
Ng pailaw at sayawan ang dugo sa kanilang mga kamay.
Sino nga ba ang ligtas sa ilalim ng langit?
Ang mga bato, tinatapyasan ng ulan sa mahabang pagdantay.
Ang mga dahon, kinakatasan ng pagpapala ng kunot-noong araw.
Ang mga puno, kinakalbo ng hangin-hininga ng nababasag na ulap.
Ang mga lupa, sumasalo ng bigat ng mga damdamin at paghahanap.
Sino kung gayon ang ligtas sa ilalim ng langit? Marahil, wala nga, wala marahil.
Maaaring ikaw ang sumalo ng tingga na nagtago sa usok
At bumulusok, nakatutok sa tuktok ng iyong ulo o sa batok
Na pinasasakit ng kolesterol sa balat ng lechon at manok, ikaw ang biktima.
Maaring siya naman ang salarin, na inaaliw ang sarili sa pag-usal ng dasal:
Nawa’y itakwil ng bigas at baryang isinaboy, ng mga bilog na prutas at belekoy
Ang malas sa paligid at suluk-sulok ng tahanang nagsusumamo sa pag-unlad.
O maaaring ako, ang salarin at biktima, at wala kang tulang mababasa
Mula sa akin, at wala ka naman talagang binabasa sa kasalukuyan
Kundi bula at hinala at mga alaalang kalilimutan ng panahon.
Dahil hindi ka ligtas sa ilalim ng langit—ano ang bago sa bagong taon?
Katulad ba ni Stephanie, tinamaan ka ng ligaw na balang hindi nagbaligtad ng damit
Kaya nga’t naligaw at napiit sa mumunting katawan; katulad ni Stephanie,
Ikinahon ka ba sa lumalangitngit na kuwadrong daigdig ng walang saysay na ngitngit?
Katulad mo ba silang tinatakasan ng bait? Oo, wala nga’ng ligtas sa ilalim ng langit—
Kahit mga damdaming umaasam, pinupunit; maski kamusmusa’y ipinagkakait.


(*pasintabi sa linyang “No one is safe under heaven.” ni Mark Angeles
at sa kanyang tulang Full Metal Jacket.)

Si Johnny, Iyong Aktibista, Iyong Hinuli Isang Gabi

Mabait pong bata ‘yang si Johnny, mahusay raw sa eskuwela, sabi-sabi.
Lalo na sa Math saka History. Lagi rin pong kasama sa top ng klase.
Ewan kung bakit nga ba hinuli ng mga mamang diretso ang likod, isang gabi.
Wala naman pong bisyo ‘yan maliban sa kompyuter. Dito kasi
Sa amin, uso ang Piso Net; maghuhulog ng piso, makakalarga na sa FB
O sa mga Dota-dota at iba pa. Pero ‘yan pong si Johnny, iba po ang hilig.
1st college pa lang po iyan, kumukuha ng Sociology, ang mga binabasa, di ko makalahig.
May nakita po ako, isang araw, Pinoy Weekly ang nakalagay. Tapos isa pa, PADEPA.
Meron ding, PKP ba ‘yun? Saka mga website na panay kamao saka puro pula.
Madalas po, pag nakikita ko s’ya, may picture na iniiba, Photoshop tawag doon, di ba?
Di ‘yan masalita si Johnny. Wala nga’ng kaibigan na malapit, kaya sa sulok ‘yan palagi.
Dito ‘yan palagi sa shop, kaya madalas kong nakakausap. Wala kasi silang kompyuter sa bahay.
Uuwi lang kapag tinawag na ni Aling Goria, ‘yung manikurista niyang nanay.
Iyong tatay raw ni Johnny, si Mang Andeng, dinukot daw isa gabi, lider daw kasi ‘yun sa mga rali.
Tapos, banggit n’ya minsan, baka mahinto na s’ya next sem. ‘Yan e nung magpa-print s’ya
Ng mga parang diyaryo ang itsura, tapos ang nakalagay: JUNK CYBERCRIME LAW!
Akibista raw ‘yan, kaya ganyan, sabi ni Mang Samuel. Pero iniisip ko, di naman s’ya nanggugulo,
Siya nga lang pinakamatino dito sa shop. Lahat ng ‘andito, puro Putangina
At Bwakanangina ang nasa bunganga, lalo na kapag naglalaro ng Dota. Opo, bantay lang po
Ako rito, galing akong probinsya. Pag gagamit, sa akin po sila nagpapapalit ng barya.
Namimiss ko na nga po si Johnny, wala na kasing matino dito sa shop. Walang makausap.
Puro mga nakikipag-chat lang. ‘Yung may kausap na porener, tapos nag-iipit ng suso
‘Yung ‘andito, minsan bakla pero madalas ‘yung Ale d’yan sa kanto na ang tawag e Sekretarya:
Sekretarya daw ng United Nations. Ay, basta! Basta miss ko na si Johnny, saka yung mga post
Niya sa FB . Andami ko kasing natututunan sa kanya, 1st year hayskul lang ako, di ako nakatapos.
Kumusta na kaya s’ya? Teka, kaninang umaga ho, may nakitang bangkay dun sa estero.
Di na makilala, puro paso, tapos hubad-baro. Parang si Johnny nga e, parang si Johnny,
‘Yung kumukuha ng Sociology, ‘yung aktibista, ‘yung hinuli isang gabi, nung isang gabi.