Isang Sandali Ng Madaling-araw Ng Pebrero

nagliliparan ang mga ipis
at sumasamyo ang kanilang
bango sa malamig na hangin
ng Pebrero. madaling-araw, hindi
nagmamadali ang araw na bumangon.
iniisip kita. oo, himbing ka na't nanana-
ginip. ikukuwento mo sa akin, sa Lunes,
ang mga nangyari sa iyong Sabado
at Linggo at ikukuwento ko rin sa iyo
ang akin. ikukuwento mong nanaginip ka
o iyong balitang nasagap mo:
lagi raw akong late sa umagang klase ko.
ikukuwento ko naman sa iyo, na humabi ako
ng tula
isang sandali ng madaling-araw ng
Pebrero. sasabihin kong nagliliparan
ang mga ipis nang sandaling iyon,
at baka magtanong ka kung bakit
isinama ko ang ipis sa tula.
sandali, baka magtaka ka at ang malala,
ikagalit mo pa; huwag kang mag-alaala,
huwag kang mababahala.
iisa ang ipis at aking pagsinta,
aabutin ng milyong taon ang eksistensya.

Naturalesa

i.

             (29 na bahay ang nilagom ng lupa:

                             Sitio Moog, Brgy. Planas, Guihulngan

                   Negros

                            Oriental

Manolo Mangalso, inagawan ng 

Lorna, 32, asawa

         mga  anak:      John Mark, 8

                                 Jira Mae, 6

                                 Charity Joy, walong buwan

Primitivo Mangalso, 47,

         nakatatandang kapatid

                      ni Manolo, inagawan ng

         mga  anak:       Sheila May, 16

                                  Kristel Jane0, 15)

ii.

hindi marapat sisihin

ang kalikasan ng kalikasan

walang paghihiganti;

natural ang lahat sa kanilang

mga kamay, umuulan,

bumabagyo, lumilindol

at natural lamang

ang kamatayan,

tulad ng paghinga,

tulad ng mga nilalanggam

na ipis o iniipis na tambak

ng basura.

natural, kung lagumin ka ng lupa,

ilang minuto lamang

ang kakayanin ng baga

at sesenyal na ito ng paalam.

iii.

                      (Cindy Lisondra, 21

      "...the woman had

                           sent

                     a text message        to

            her

                                boyfriend from under the rubble

                at around

                                  9:00 p.m.

                      on Monday...")

iv.

likas sa tao, katawan ng tao,

ang magdalamhati sa dapat

ipagdalamhati. alisin ang daliri

kung mapaso sa kawali, umiyak

kung iwan ng kabiyak. 

natural ang natural sa mundo,

masama at mabuti.

natural ang natural sa mundo,

tulad ng malamig na hangin

tuwing Pebrero at pagpikit

ng mata kung may tangkang

puwing.

magkagayunman, may mga likas,

natural, na hinabi sa kawalan

ng kalikasan at natural. hindi

basta-basta gumuguho ang bundok.

hindi basta-basta nabibiyak ang lupa.

hindi mamamalagi sa delikadong

sitwasyon/pundasyon ang tao kung

may kakayahan

siyang mamalagi sa ligtas na sitwasyon

at pundasyon. 

v.

hindi basta-basta namamatay

ang hayop, may batas ang kalikasan.

kinakain ng leon ang gazelle.

mabagal ang pagong. mabilis ang

cheetah. matalino ang matsing.

may mata ang bagyo, naglalaway

ang alimango. sumasayaw ang puno,

kumakanta ang ibon.

sa tao, kailangan kang magkasakit,

kailangan kang tumanda

at maaari kang mamatay sanhi

ang mga iyan.

ngunit may mga pagkakataong,

sanhi ng likas at natural

na bumubunga sa likas at natural

ang mga tangis at dasal.

pinatay matapos gahasain,

pero natural ang libog.

pinatay dahil sa eleksyon,

natural ang inggit.

pinatay dahil sa selos,

natural ang tumikim.

pinatay dahil rebelde,

natural ang kawalang-puso.

pinatay dahil sa prinsipyo,

natural ang demonyo.

vi.

likas daw sa tao ang lumaban

at likas din ang pagkaganid.

may masama

at mabuti.

vii.

walang sala

ang kalikasan.

may sala

ang di makuntentong tiyan

at isipan.

viii.

kung ito'y sa usapan na rin 

lamang ng likas ng kalikasan

ng kalikasan at tao, maanong

umpisahan ang pagbagyo

ng mga punglo at pairalin

ang likas ng mundo: ang 

pamamayani ng anghel

laban sa demonyo.

ix.

lumilindol

ng alinlangan

sa mga tent

ng Kabisayaan.

Tining

pagkaminsan,
gusto nating maglaho na
lamang;
iyong waring mga bulang
bibilog sa hangin
at isang kisap na mawawala.
gusto nating maglaho
'pagkat gusto nating mawala
sa realidad,
gusto nating umusad.
nilalagom tayo ng mga di inaasahan
at sukat na bigtiin natin
ang pag-asa at ipatak
ang karagatan ng luhang
bumubukal sa nilansag, nilamukos
na puso.
pagkaminsan, gusto nating magwala,
at kitlan ng tiwala
ang mundo.
pagkaminsan lamang,
pagkaminsan.
dahil ano't anuman,
oo, tanaw-mata ang dumi
ngunit pakatandaan
tumitining din
ang lusak.


*kay abbott

Pagwawaksi

isang siglo, higit isang siglong pagpapasasa
tone-toneladang bangkay, laksang kaluluwa
isinakay sa hangin ng kawalan, ginahasa/ginagahasa
gulugod, kalamnan, utak nitong binansot na bansa
itinatatak ang markang bungo sa noo ng lupa
lunsad-digma sa patriyotikong mga pag-aalsa
ang balabal ng huwad na kawang-gawa
nagpapawis ang palad ng busabos, puspos-
galit ang nakababatid ng bandehadong pakana
militar! militar! sa baybayin, sa parang, sa kagubatan
isiwalat ang kahungkagan ng kasunduan!
laspagin, gutayin ang bulok na relasyon!
itambad ang utak ng mga naghahari-harian at basalyos--
tigib ng planong manipsip ng dugo at pawis, ilantad
ang balangkas ng imperyal na pananakop;
riple ang isasagot nitong bayang dinarahop
isang bungkos ng kangkong ang laman ng tiyan
susugod sa kaliwanagan ng bukas na makatwiran
atin ang bukas, atin ang ngayon, atin ang lupa, atin ang nasyon
sukat na magutay itong katawang lipol ng paghihirap
yaong maalwan na hinaharap ang pakay at hinagap
oo, isang siglo, sansiglo ng panlalansi at panggagahasa ang kakamkamin
ng kasalukuyan, ibibigti sa laya at hustisya.

Mag-ingat Ka

"Therefore armed struggle is considered profitable,
and armed struggle is considered dangerous."
--Sun Tzu, Art of War

ngayong suwail, mala-ahas kung manila
ang mga kaaway
mag-ingat ka, nagtatago sila sa kurtina
ng dilim, hawak ang patalim ng galit, suklam
sa tulad mong nagnanais maghain ng ulam
sa salat na hapag ng taumbayan
mag-ingat ka, may kung anong misteryo
sa kanilang proseso, nagbabalat-kayo--
magnanakaw, hitenraner, mananagasa
manggagahasa, mangkukulam
mag-ingat ka, ganitong-ganito ang dekada
sitenta, ganitong-ganito ang muntikang
dekada ng gloria, ganitong-ganito noon
at ngayon, huwag pasisilaw sa kislap ng noo
mag-ingat ka, isa na ang nabasagan ng bungo
may nasaksak na rin ng ayspik sa mukha
may sinagasaan ng kung anong harabas
mag-ingat ka, kaiingat ka, patalikod sila
kung manila, kung kakayanin, pilitin mong
kilanlanin ang kanilang mukha, subukan
mong sipatin ang markang nunal, kung
maputi ba o katamtaman, kung malaki ba
ang katawan, ikuwento mo ang pangyayari
at ipamamalita natin sa sanlibutan,
ihahayag natin ang kanilang katauhan
sa digmaang ito, sa kagubatan ng aspalto
at tambutso, tagumpay
at kalasag ang pag-alam,
sa mukha ng kaaway.

mag-iingat ka.