Sabado, Agosto 21, 2010

Sandali

Ngayong sandaling ito,
habang nag-aaway
ang araw at gabi,
umiikot
ang paningin, naglalakbay
ang ulirat sa guni-guni
ng iyong balintataw
ngumingiti ang buwan
at sumasayaw
ang mga kurtina.

Oo,
nakainom ako
nguni't hindi alak
ang lumasing sa akin
kun' 'di ang ngiti
mo
na hindi maglaho
sa dilim
ang mga tinig
mo
na kasalo
ng hangin
ang mga haplos
mo
na nakatanim sa banig.

Sana, sa sandaling ito'y
nasusuka ako
sapagka't nais kong isuka
ang mga alaala
mo.

Sana'y nasusuka ako.

Hapunan

naghahandang mananghalian
isang matandang taong-grasa,
(hindi siya baliw, hindi)
hukot, maluha-luwa
ang malungkuting mga mata,
humpak-marak
ang mga pisngi't
nangingitim-naninigas
ang abuhing buhok,
libagin-nagmamapa
ang katawang ulan
lamang ang bumabasa,
basahan-gulanit
ang sando't salawal
(masisipat mo ang kulubot
niyang titi
na kinukumutan
ng libong mga bulbol)
mabaho ang matanda.

sa gilid ng kalsadang abala
sa kabaliwan ng pag-unlad,
sa tapat ng isang restawran,
marahang lumalamon
--hindi kumakain
lumalamon!
ang matandang taong-grasa,
ng adobong buto
ng kinalkal-sa-basurahan na manok,
kalderetang diyaryo at papel,
sinangag na tutong,
mainit na sabaw ng nilagang
burak
na naghalu-halo, pinaghalu-halo
sa isang pang-isang kilong plastik
calypso
masarap
walang kasinsarap
walang hindi masarap
sa matanda,
masarap.

bumundat ang tiyan
ng matandang taong-grasa
nasusuka
isinuka ang masarap
na pananghalian, siyut
sa lumang lata ng gatas
alaska.

may hapunan siya mamaya.

Dibdib

pinakamamahal ko
ang dibdib mo
maumbok, mapintog
diyan ako nahihimbing
madalas nakatutulog
pinakaaasam ko
ang halikan, yakapin
yapusin muli
ang dibdib mo
na ngayo'y nilalamas
walang habas
nilalamukos parang papel
ng mga hangal na kamay
ng mga halimaw na kuko
sabik, baliw na ubusin
lamunin, kagatin
ang dibdib mo
na inalagaan, iningatan
dinadakila ko
ang mga utong ng 'yong
dibdib hindi na nagbibiyaya
ng masarap na katas
na nagbibigay lakas
sa aking pag-aaklas
at ang kapintugan
ay lumawlaw,
lumawlaw nang lumawlaw
naglaho na
kayumangging kulay
ng iyong dibdib
puno ng sugat
naliligo ng dugo
nagnanaknak
lumuluha ng dusa
lumuluha ng dusa
ang pinakamamahal
kong dibdib mo
h'wag mababahala
hindi lamang ako
ang mangangalaga
sa iyo, sa dibdib mo
marami ako, hindi lamang ako
hindi lamang kami mangangalaga
hindi kami magpapasasa
hindi kami manggagahasa
papatay kami, papatay ako
alay sa dibdib mo
bubutasin ang bungo
tatanggalan ng hininga
ang mga hangal
na yumurak, lumuray
gumahasa, nagpasasa
sa dibdib mo

Palad

mapalad ako ngayong gabi
dinig ko ang ritmo
ng karaging bentilador
waring plegarya
ang inaawit
ng magwawakas na dilim
ang malamyang pagsasayaw
ng mga agiw sa kisame'y tila
paggunita sa mabagal na takbo
ng buhay
sumisigaw ang mga numero
sa kalendaryong papel
humihiyaw ng maraming dahilan
upang gumising kinabukasan
bumubulong ang mga aklat
sa lamesitang sirain:
hubaran mo kami ng letra
at ipahawak mo sa amin
ang iyong diwa
nakangiti
nakaloloko ang mga lumang laruan
nagpapagunitang masaya ang buhay
nguni't masaya nga ba ang buhay?
nandudumilat
ang ilaw-dagitab
binabantayan
ang unti-unti kong pagkakaagnas
sa piling ng malambot na kutson
at unang mabango
hinihikayat ako ng laganap
na katahimikan;
pigain ang esensiya
ng mga bagay-bagay

at, oo, ngayong gabi
naglulunoy ako
nababaliw sa paggagap
ng hindi maarok na kaalaman
nahihibang sa pagpapalipad
ng isipang nagnanaknak
nagtatanong ng kabuluhan
pilit inuunawa ang buhay
buhay sa sanlibutan
nililigid bawat sulok ng utak
hinahanap ang kasagutan

samantalang nahihimbing
sa kunsaan
ilang milyong sanggol
nahihimbing sa siping
ng diyaryong-unan
at kartong-banig
habang umuulan
ng alinlangan sa puso ng ina
kung anong kinabukasan
ang lalandasin ng anak

at mapalad pa nga ba ako?

Tatlong Guro

"...damang-dama ko ang dalamhati
ng mga taong nakakakilala
kina Josephine Estacio,
Mark Francisco, at Edgar Fernandez.
Tatlo silang mga guro,
lahat miyembro
ng Alliance of Concerned Teachers
o ACT Teachers Partylist,
at ika-tatlo, apat,
at limang mga aktibista
na pinaslang
sa ilalim ng bagong gobyerno."

-- Pinoy Weekly Online,
Guro ni Anton Dulce
July 14, 2010



hindi nagtatapos.
sa loob ng paaralan.
ang mga tinig at aral.
na ipinunla sa dibdib.
ng mga mag-aaral.
hindi nagtatapos.
sa hiningang pinutol.
ng mga putang'na.
ang pagmamartsa.
ng mga paa.
sa mga mendiola at edsa.
hindi nagtatapos.
sa katauhan ninyo.
ang kalbaryong bitbit.
ng bawat guro.
hindi nagtatapos.
ang pakikibaka.
ng mga natututo.

hindi magtatapos.
ang pag-usbong.
ng mga tulad ninyo.
hindi magtatapos .
ang mga pagdakila.
hindi magtatapos.
ang mga pakikibaka.
upang ipamana.
ang tunay na pagkatuto.
hindi magtatapos.
ang lahat.
simula ang bawat tuldok...

Tuso

sa bisa ng halik
ng mga patak
ng ulan
nakikipagbuno
ang kalamnan
maghihintay
na mapawi
ang tumutusok
na sakit
sa lalamunan
at payapang
mamahinga
ipahinga
ang binting
bibigay
at isip
na pipitik
anumang oras

bukas
kakalawit
ang kirot
kaya mo kaya?

Pagtatayo ng Barung-barong

hindi mo kailangan ng arkitekto
o inhinyero para magtayo
magtindig ng barung-barong
hindi kailangang magsukat ng lupa
o maghukay ng buhangin
gumamit ng blueprint
o mag-ruler at t-square

hindi mo kailangan ng paglalakad
ng permiso na magtayo
ng iyong barung-barong
ng mga papeles at dokumento
binobobo ka lang nito
walang titulo ang barung-barong

hindi kailangan ng linya ng tubig
o linya ng kuryente
malaya na magsabit-sabit sa mga poste
mag-ingat lang sa mga live wire na kable
hindi kailangan ng telepono
may mga tingi naman sa tabi-tabi

hindi mo kailangan ng mga hollow blocks
bakal, tubo, semento, karpintero
trabahador, hindi mo sila kailangan
dahil sa mga bisig mo pa lang ay ayos na
ang pagtatagpi, pagtatali, pagdidikit

wala kang kailangang gamit
sa loob ng iyong barung-barong
sapat na ang gasera at maliit na karton
lagakan ng mga basahang damit
ng maliit na papag, na kaya mong mamaluktot
ng isang baso, pinggan at pitsel
sapat-sapat na iyan
hindi mo kailangan ng luho sa barung-barong

hindi mo kailngan ang mga magagara
dahil wala kang pera, walang iyayabang
ang kailangan mo ay lumang playwud
karton na matibay, pwedeng lawanit
ilang pirasong dos-por-dos, tarpolina
o trapal at gulong at ilang pako at turnilyo
kailangan mo ang mga ito
nang maitindig mo agad
ang barung-barong na matagal mo nang
pangarap

nga pala,
magandang puwesto ang mga
bangketa o ilalim ng tulay
o sa gilid ng riles
subok na at matatag
ang mga barung-barong doon
magtindig ka kapag gabi!

kailangan mo rin pala
ng isang maliit na lanseta
pananggol sa sarili
kung may demolisyon

Exodus

Namasdan ko
Isang malamig na umaga
Sa putikang bangketa
Sa ‘di natutulog na Divisoria
Ginigising ng isang guwardiya
Mga batang pulubing naghambalang
Nahihimbing
Sa tapat ng isang establisimyento
Kasiping ng mga pulubi
Ang lamig ng semento kaniig
Ang manhid na karton

Gising, gising!
Sambit ng guwardiyang nakangisi
Gulantang
Walang-angal na nagsibangon
Mga pulubing namumula pa
Ang mga matang minuta
Dahil sa biglaang paggambala
Ng nakangising guwardiya
Kumikislap pa ang tutulong laway
Sa gilid ng labing tuyo
Ng tatlong taong gulang
Na batang pulubi

At aywan
Nakaramdam ng panlulumo
Sa eksenang iyon
Tumibo sa puso

Saan ang tungo ng mga pulubing ninakawan ng himbing?

At tumutusok, dumidikdik
Sa utak ko, ngayon
Ang ingit ng kurtinang-tarangkahan
Ng malaking establisimyentong
Nilisan ng mga pulubi
Establisimyentong nagtitinda
Nag-aalok, nag-papahulugan
Ng malalambot, mababangong
Unan, kutson, kumot at kama

Nais kong matulog sa bangketa sa piling
Ng mga pulubi’t taong grasa mam’yang gabi

Saan ko sila makikita?

Kaarawan

ang buwan ng agosto,
tulad ng iba pang mga buwan;
mula nang mangyari
ang hindi inaasahang daluyong
sa pintig ng dibdib,
nagdadala ng patalim
na bumabagsak mula sa langit
bumubulusok patungo
sa sugat na hindi maghilom
walang iba pang buwan
ang babasag sa payapa
na sanang isipan
at kung ang hatid ng agosto'y
pagluluoy ng mga bulaklak
marahil, sa yugtong ito
pipigilan ang bawat sandali
at hahayaang matapos
ang hapding hatid ng paglimot
mo